Rừng cò của gia đình anh Trường.

Năm 1990, gia đình anh Nguyễn Văn Trường nhận hơn 3 ha đất rừng tại khu hồ Biềng, xã Nam Dương để trông coi bảo vệ. Giữa năm 1992, trong một lần về huyện Hiệp Hòa thăm người bạn cùng quân ngũ, được chứng kiến đàn cò vài nghìn con đậu trên những dãy tre già, anh Trường ao ước khu rừng tự nhiên nhà mình cũng có cò về ở. Rừng cây anh đang chăm sóc, bảo vệ lại gần hồ nước là điều kiện thuận lợi để cò về làm tổ.

Như một sự trùng hợp ngẫu nhiên, một năm sau, mong ước của anh trở thành hiện thực khi xuất hiện cò về làm tổ. Lúc đầu chỉ lác đác vài chục con. Theo thời gian, số lượng cò tăng dần, đến nay ước lên đến hàng vạn con, gồm nhiều loại khác nhau như cò bợ, cò trắng, cò ốc... Thậm chí, một số loại anh còn chưa biết tên, chúng có màu lông trắng pha xanh, trông rất bắt mắt. Thường cò về trú ngụ từ đầu tháng 4 đến cuối tháng 9 hằng năm rồi bay đi tránh đông.

Anh Nguyễn Văn Trường.

Thời điểm cò mới về, nhiều người tìm đến săn bắt, anh Trường và các thành viên trong gia đình phải vất vả bảo vệ. Nhiều đêm anh thức trắng trong khu rừng để trông cò. "Lúc đầu nhiều người tưởng gia đình tôi giữ cò để hưởng lợi riêng nên ra sức phản đối. Có người còn cho rằng cò là loài vật tự nhiên, tôi không nuôi nên không có quyền trông giữ, hưởng lợi. Về sau thấy tôi bảo vệ vì cộng đồng, vì môi trường nên quay sang ủng hộ và cùng bảo vệ đàn cò" - anh Trường cho biết.

Cùng với chống nạn săn bắt trộm, gia đình anh Trường còn trồng thêm cây để tạo nhiều tầng tán cho cò trú ngụ. Nhiều hôm mưa to gió lớn, anh và các con cất công gom những con cò non rơi xuống đất rồi chăng bạt chăm sóc, bảo vệ. Dịp nắng nóng vừa qua anh còn đặt nhiều ống chứa nước cho cò uống.

Với những đóng góp trong bảo vệ đàn cò cũng như giữ gìn môi trường sinh thái, anh Trường hai lần được Chủ tịch UBND tỉnh trao giải thưởng về môi trường (năm 2005, 2015), là một trong số ít cá nhân trong tỉnh có vinh dự trên. Bí thư chi bộ thôn Biềng Thân Văn Ngoan cho biết: "Sau mỗi lần nhận giải, tôi thấy anh Trường lại có trách nhiệm hơn trong việc bảo vệ môi trường thiên nhiên tại địa phương. Cũng từ việc làm của anh, người dân trong thôn đã có ý thức hơn trong việc bảo vệ cảnh quan, môi trường xanh, sạch, không ô nhiễm".

Thanh Hải