Cán bộ Công an tỉnh tuyên truyền đến người dân về tác hại của ma túy.

Bảo đảm an ninh trật tự nông thôn: Kỳ I - Làng quê không yên ả

Đi tìm nguyên nhân

ANTT ở nông thôn còn diễn biến phức tạp do nhiều nguyên nhân. Bên cạnh nguyên nhân khách quan như âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch và bọn tội phạm, tác động mặt trái của nền kinh tế thị trường, một số chính sách pháp luật thiếu đồng bộ dẫn đến khó khăn trong áp dụng, tạo sơ hở để đối tượng lợi dụng thực hiện hành vi vi phạm pháp luật còn có những nguyên nhân chủ quan khác. Đó là, chính quyền một số nơi chưa tập trung cao trong chỉ đạo nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, vận động, đối thoại, công khai, dân chủ với người dân để tạo đồng thuận trong bồi thường giải phóng mặt bằng, thu hồi đất triển khai các dự án ngay từ đầu ở cơ sở, dẫn đến tranh chấp khiếu kiện kéo dài.

Ông Nguyễn Văn Luyến, Phó trưởng Ban Nội chính Tỉnh ủy cho rằng: Quá trình đô thị hóa, phát triển KT-XH đòi hỏi quy hoạch lại đất đai, nhiều dự án được triển khai, đất nông nghiệp bị thu hẹp, một bộ phận người dân, nhất là thanh niên gặp khó khăn về việc làm, sinh ra chơi bời sa đà vào thói hư, tật xấu, có lối sống ích kỷ, quen hưởng thụ, lười lao động dẫn đến mắc tệ nạn xã hội, nghiện ma túy. Khi đã nghiện ma túy sẽ kéo theo nhiều hành vi tiêu cực khác như: Trộm cắp, cướp tài sản, cờ bạc... Bên cạnh đó, việc giáo dục truyền thống, đạo lý tốt đẹp trong gia đình chưa được quan tâm thường xuyên. Thực tế có nhiều vụ án xảy ra, thậm chí cả án mạng xuất phát từ mâu thuẫn nhỏ trong gia đình, bạn bè... để lại hậu quả nặng nề, gây mất ANTT.

Theo Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội (Công an tỉnh): Hầu hết các vụ trộm cắp tài sản xảy ra đều do người dân lơ là, chủ quan như: Xe máy không khóa cổ khóa càng; cửa nhà không khóa chắc chắn, quên đóng cửa ngách, cửa tum khi đi ngủ, đi vắng; đi qua đêm không nhờ người trông coi... Trong các vụ cướp, cướp giật tài sản xảy ra thời gian qua phần đa do nạn nhân chủ quan để tài sản hớ hênh như vừa đi đường vừa nghe điện thoại, đeo túi xách hờ hững trên vai, đi một mình nơi vắng vẻ...

Tệ nạn xã hội xảy ra cũng do công tác quản lý, giáo dục, giúp đỡ người lầm lỗi tại cộng đồng dân cư, đối tượng đã hoàn thành chấp hành án hiệu quả chưa cao. Vai trò của lực lượng nòng cốt bảo đảm ANTT ở cơ sở còn hạn chế. Phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc ở một số nơi còn hình thức... Toàn tỉnh hiện có hơn 10 nghìn mô hình, câu lạc bộ về ANTT như mô hình tự quản, cụm an ninh giáp ranh, câu lạc bộ phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội... thu hút hàng trăm nghìn thành viên tham gia. Có những mô hình quần chúng tham gia đông, như các câu lạc bộ (cả tỉnh có gần 3.800 câu lạc bộ các loại với hơn 115 nghìn thành viên), nhưng số hoạt động hiệu quả chiếm số lượng rất khiêm tốn.

Ngoài ra, công tác quản lý Nhà nước trên một số lĩnh vực như đất đai, đầu tư xây dựng cơ bản, thu chi tài chính, thực hiện chính sách an sinh xã hội còn hạn chế. Một bộ phận cán bộ còn quan liêu, xa dân, chưa thực sự “chí công vô tư”, không xem xét, giải quyết vụ việc tích cực từ cơ sở gây bức xúc, phản ứng trong nhân dân. Quá trình tiếp nhận đơn thư gửi đến Báo Bắc Giang cho thấy có những vi phạm, quyết định không đúng đã có kết luận cụ thể, người dân đề nghị giải quyết nhiều lần, thậm chí theo đuổi vụ việc nhiều năm nhưng cán bộ có thẩm quyền, cơ quan liên quan chưa quan tâm giải quyết dứt điểm dẫn đến khiếu kiện kéo dài, vượt cấp. Lợi dụng điều này, một số đối tượng bất mãn đã tiếp cận lôi kéo, kích động người dân khiếu kiện, thậm chí có hành vi vi phạm pháp luật.

Nhóm đối tượng trộm cắp 9.548 màn hình điện thoại của một công ty ở KCN Quang Châu (Việt Yên) bị TAND tỉnh đưa ra xét xử tháng 11-2017.

Giải quyết dứt điểm các vụ việc mới phát sinh

Để giữ vững ANTT ở khu vực nông thôn cần sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, trong đó tập trung giải quyết dứt điểm từ cơ sở các vụ tranh chấp, khiếu kiện từ khi mới phát sinh bảo đảm thấu tình đạt lý. Hằng năm, Tỉnh ủy, UBND tỉnh chỉ đạo các cấp, ngành liên quan thường xuyên quan tâm xây dựng, triển khai thực hiện các giải pháp, phương án bảo đảm an ninh chính trị, trật tự ATXH địa bàn. 

Ban Nội chính Tỉnh ủy đang phối hợp với Công an tỉnh, Viện KSND tỉnh, TAND tỉnh thống kê, đánh giá tình hình ANTT trên địa bàn và diễn biến của một số tội phạm có dấu hiệu gia tăng để tham mưu với BTV Tỉnh ủy ban hành Chỉ thị về tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy đảng, quản lý của chính quyền đối với công tác bảo đảm trật tự trị an trên địa bàn. Trong đó coi trọng công tác tuyên truyền, nâng cao ý thức cảnh giác của người dân trong việc phát hiện, tố giác, đấu tranh với tội phạm và tệ nạn xã hội. Lực lượng chức năng làm tốt công tác nắm bắt, phân tích và dự báo chính xác tình hình để chủ động các giải pháp phòng ngừa, đấu tranh.

Trước một số vụ việc phức tạp xảy ra tại địa bàn huyện thời gian qua, ngày 5-10-2017, BTV Huyện ủy Lục Ngạn ban hành Nghị quyết về tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy đảng đối với công tác bảo đảm ANTT nông thôn, trong đó chú trọng huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị tham gia thực hiện những giải pháp loại trừ các yếu tố gây mất ổn định chính trị, xã hội địa bàn. Khi giải quyết các mâu thuẫn, coi trọng công tác tuyên truyền, vận động; quan tâm giải quyết thận trọng, tại chỗ những nguyên nhân phát sinh các mâu thuẫn, gây bất ổn. Đồng thời kiên quyết xử lý nghiêm các đối tượng cố tình vi phạm, chống đối, không để hình thành thành điểm “nóng” về ANTT, điểm khiếu kiện phức tạp.

Là lực lượng nòng cốt trong công tác bảo đảm an ninh, trật tự, Công an tỉnh cũng triển khai nhiều giải pháp. Đại tá Phạm Mạnh Thường, Giám đốc Công an tỉnh cho biết: Để tiếp tục giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội địa bàn, Ban Giám đốc Công an tỉnh thường xuyên chỉ đạo các phòng nghiệp vụ, đơn vị chuyên môn tăng cường biện pháp nghiệp vụ, nắm chắc địa bàn, đối tượng, chủ động phát hiện, đấu tranh hiệu quả các loại tội phạm, nhất là các đường dây, ổ nhóm hoạt động có tính chất liều lĩnh, manh động, thủ đoạn mới. 

Tích cực làm tốt công tác dân vận, nắm chắc nguyên nhân các điểm mâu thuẫn, khiếu kiện phức tạp, tham mưu, đề xuất cho cấp ủy, chính quyền biện pháp giải quyết tận gốc, kiên quyết không để hình thành điểm “nóng”, nhức nhối trên địa bàn. Chủ động xây dựng, đẩy mạnh phong trào quần chúng bảo vệ an ninh Tổ quốc ở cơ sở, gắn với phong trào xây dựng nông thôn mới, gia đình nông dân hạnh phúc, khu dân cư văn hóa...

Phát huy sức mạnh nội tại từ cơ sở

Nhiều năm qua, xã Nội Hoàng (Yên Dũng) nổi lên một số vụ việc gây mất ANTT. Ông Dương Thanh Thao, Trưởng Công an xã cho biết: Trên địa bàn xã có Khu công nghiệp Song Khê- Nội Hoàng. Từ giải quyết, chúng tôi nhận thấy nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do chính sách về đất đai, nhất là đền bù giải phóng mặt bằng thiếu thống nhất, chưa đồng bộ. Bên cạnh đó năng lực cán bộ chuyên môn còn hạn chế nên việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật; giải quyết đơn thư khiếu nại của người dân chưa tốt dẫn đến hiểu sai, hiểu chưa đúng chính sách. 

Đáng lo lắng, một bộ phận cán bộ, người dân còn coi bảo vệ ANTQ là trách nhiệm của ngành công an nên chưa nhìn nhận đúng vai trò, trách nhiệm của mình. Công an xã là lực lượng trực tiếp giữ gìn ANTT ở cơ sở song chế độ đãi ngộ, công cụ, phương tiện hỗ trợ nhất là đối với đội ngũ công an viên chưa được quan tâm tương xứng. Để giữ vững ANTT địa bàn, cần giải quyết ổn thỏa các vấn đề còn tồn tại trên.

Các cấp, ngành chức năng tiếp tục tham mưu sửa đổi, hoàn thiện cơ chế chính sách liên quan mật thiết đời sống người dân. Có cơ chế kiểm tra, rà soát, thống kê hiệu quả của từng mô hình, tổ chức quần chúng tham gia giữ gìn ANTT, kịp thời biểu dương, nhân rộng các điển hình, đồng thời giải thể các mô hình, tổ đội không phù hợp, kém hiệu quả. Quan tâm củng cố, kiện toàn, bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ chuyên môn cho đội ngũ cán bộ trực tiếp tiếp xúc với nhân dân. Đối với tập thể, cá nhân có biểu hiện nhũng nhiễu, xa dân, thiếu trách nhiệm trong giải quyết công việc, trực tiếp hay gián tiếp để xảy ra vụ việc phức tạp về ANTT cần đưa ra xử lý nghiêm để răn đe, làm gương. 

Làm tốt công tác cảm hóa, giáo dục, quản lý người lầm lỗi tại gia đình, cộng đồng; có chính sách đào tạo nghề, giải quyết việc làm phù hợp, nhất là ở những nơi diện tích đất nông nghiệp bị thu hẹp do Nhà nước triển khai thực hiện các dự án quy hoạch khu công nghiệp, khu dân cư. Về phía lực lượng công an, tăng cường mở nhiều đợt cao điểm tấn công trấn áp các loại tội phạm, tệ nạn xã hội trên các lĩnh vực; phối hợp với các cơ quan tư pháp lựa chọn đưa các vụ án điểm ra xét xử lưu động để răn đe riêng và phòng ngừa chung.

Nhóm PV Nội chính - bạn đọc