Bắc giang
Tác giả “lạc bước Tây Yên Tử” Trương Ngọc Tuân: Khắc họa quê hương bằng âm nhạc
Một nốt trầm xao xuyến
Vì phải lòng ca từ, giai điệu của ca khúc “Lạc bước Tây Yên Tử” mà tôi ngược Sơn Động gặp tác giả Trương Ngọc Tuân. Anh Tuân tuổi Đinh Mùi (1967), người Tày, quê gốc ở thôn Nhân Định, xã Yên Định (Sơn Động).
 |
|
Tác giả Trương Ngọc Tuân (phải). |
Bố anh - ông Trương Văn Hợp vốn là cán bộ Công ty cổ phần Đầu tư và Xây dựng số 4. Biến cố cuộc đời đến, 10 tuổi anh mồ côi mẹ. Trong cảnh gà trống nuôi con, ông Hợp đưa con khắp nơi theo dấu chân những công trình từ Cao - Bắc - Lạng đến Hà - Tuyên - Thái. Gương mặt đượm buồn, anh bảo rằng mình chẳng có tuổi thơ. Có lẽ vì thiếu vắng tình cảm, sự chăm sóc của mẹ khiến anh càng yêu quý, kính trọng và gắn bó với cha hơn ai hết. Ông Hợp giữ chức Phó Giám đốc một công ty xây dựng ở miền Bắc nhưng khi nghỉ hưu tay nải về quê chẳng có gì ngoài vài bộ quần áo. Có lẽ, anh học được tính tiết kiệm, giản dị từ cha mình.
Căn phòng làm việc chung với người đồng nghiệp ngoài chiếc bàn máy vi tính, tủ sắt đựng tài liệu là một xấp giấy tờ, chiếc trống nhỏ xinh và những chiếc bút chì để sáng tác nhạc. Từ ngày đi học, anh Tuân đã đam mê âm nhạc, có thể hát và thuộc lòng nhiều bài hát thuộc thể loại ca trù, cải lương, vọng cổ… Anh thường sưu tầm các bản nhạc rồi viết lời mới. Thời trẻ, chàng thanh niên ấy có mái tóc đen bồng bềnh, làn da trắng làm say lòng biết bao cô gái.
 |
|
Ca khúc "Lạc bước Tây Yên Tử" của tác giả Trương Ngọc Tuân. |
Tốt nghiệp THPT, anh Tuân quyết định theo học ngành Mỹ thuật tại Trường Trung cấp Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bắc Giang. Sau đó, anh được phân công về công tác ở ngành văn hóa huyện Sơn Động. Trải qua nhiều vị trí công việc, hiện anh làm việc tại Trung tâm Văn hóa, Thông tin và Thể thao huyện Sơn Động. Nhiều người bất ngờ và không khỏi thắc mắc khi anh Trương Ngọc Tuân lại tình cờ đến với âm nhạc ở độ tuổi 46. Nhạc của Trương Ngọc Tuân đậm chất trữ tình pha âm hưởng của nhiều thể loại âm nhạc truyền thống. Anh chia sẻ, bởi vì yêu nhạc Phú Quang nên nhạc cũng có chút gì đó lãng mạn, bay bổng. Đến với âm nhạc như một cơ duyên, anh say những nốt nhạc, lời ca và bắt đầu sáng tác. Khi được hỏi về những “đứa con” tinh thần, anh có đôi chút thẹn thùng: "Xin đừng gọi tôi là nhạc sĩ, tôi còn phải phấn đấu nhiều mới đáng có được danh xưng đó. Tôi tình cờ đến với âm nhạc bằng tâm hồn của một người yêu lời ca, tiếng hát".
Cảm xúc dưới chân Yên Tử
Ít ai làm nhạc như Trương Ngọc Tuân. Anh ngẫu hứng hát, ngẫu hứng gõ nhịp phách, ngỡ lời ca là dòng máu trong người, cứ thế câu ca, đoạn nhạc thắm đượm tình yêu thương tuôn chảy như dòng suối. Ngoài đời, anh sống đơn giản nhưng trong âm nhạc lại rất “kỹ tính”. Có những đêm thao thức không ngủ chỉ vì nghĩ ra một đoạn giai điệu nào đó. Có khi từ những đoạn, những giai điệu rời rạc anh mất cả tuần hay cả tháng để chau chuốt lại cho hoàn chỉnh. Để có những tác phẩm hoàn hảo, anh Tuân nhờ đến anh Đinh Đắc Đoan (Nhà văn hóa Quân đoàn 2), anh Phạm Văn Quý (Trung tâm Văn hóa - Điện ảnh tỉnh) ký âm, phối khí giúp.
|
Anh Trương Ngọc Tuân hiện sở hữu gần 20 ca khúc viết về Bắc Giang nói chung, quê hương Sơn Động nói riêng. Đặc biệt, anh ghi dấu ấn với khán giả với ca khúc “Lạc bước Tây Yên Tử” viết theo phong cách ca trù. |
Năm 2013, tác giả Trương Ngọc Tuân cho ra mắt đứa con tinh thần đầu tiên trong hành trình đến với âm nhạc của mình. Ca khúc mang tên “Về Đồng Cao”. Nằm cách trung tâm huyện Sơn Động chừng 20 km, tạo hóa đã cho Đồng Cao (xã Thạch Sơn) một thắng cảnh tuyệt vời với những thảm cỏ xanh giữa mênh mông núi đồi, bãi đá với bao hình thù lạ mắt. Được ví như Tam Đảo, Mẫu Sơn của Bắc Giang, cao nguyên Đồng Cao trở thành điểm đến lý tưởng cho du khách. Chính vậy, Đồng Cao cũng nên thơ hơn trong ca khúc đầu tay của “nhạc sĩ ngoại đạo” Trương Ngọc Tuân. Ngồi bên ấm trà hoa vàng - đặc sản dưới chân núi Tây Yên Tử, anh Tuân gõ nhịp phách rồi cất giọng hát. Lời ca đầy tự hào, da diết: “Đâu phải Sa Pa mây trắng lưng đèo. Đâu phải Mẫu Sơn quanh năm gió hát chỉ thấy lưng trời đồng cỏ mênh mông. Có ai về Đồng Cao nghe câu dân ca tha thiết ngọt ngào câu hát ân tình em gái người Dao”.
Nhạc của Trương Ngọc Tuân gần gũi, chân thực như chính hơi thở cuộc sống, con người nơi đây. Đó là những suy tư, chắt chiu, là những mảnh đời bất hạnh, là cảm xúc mà anh có trên cõi đời. Năm 2017, cha anh qua đời - đó cũng là lúc mà Trương Ngọc Tuân có nhiều sáng tác nhất, trong đó có “Hoài niệm cha”. Phải chăng đó là tiếng khóc thương cha sâu sắc nhất mà tôi từng nghe: “Một ngày lặng lẽ ra đi. Cha đi biền biệt theo cơn gió chiều. Nhớ ngày xưa một căn nhà nhỏ đơn sơ vách nứa. Gió mùa đông mình cha lặn lội ven suối, ven sông”. Sau ca khúc đó, hàng loạt ca khúc khác ra đời như: Tình sông Thương, Cho em, Yên Định mình thương, Có ai về Sơn Động chiều nay, Mùa xuân xuống hội Soong hao…
Khán giả vẫn nhắc nhớ và biết đến là ca khúc “Lạc bước Tây Yên Tử”. Ra mắt công chúng đúng dịp UBND tỉnh tổ chức cuộc thi “Những tác phẩm âm nhạc viết về Bắc Giang lần thứ nhất” năm 2018, ca khúc được công chúng đón nhận, được giới chuyên môn đánh giá cao. Mặc dù nghe đi nghe lại bài hát này nhưng tôi cũng không khỏi tò mò và đề nghị được nghe chính tác giả thể hiện nó. Giọng dìu dặt, lãng tử của anh Tuân pha với chút màu sắc ca trù khiến người nghe nao lòng. “Gióng giả a chuông chùa vọng xa xăm. Sạch bụi trần ai ánh trăng rằm. Trùng điệp mây vờn núi, gió biếc vọng canh dài, suối ngọt thơm hương đất bướm sắc lượn hoa bay. Cây đa tình vạn tuổi rùa đá nằm trơ trơ. Giếng tiên trời xanh ngọc lạc bước về Tây Yên”.
Cơ duyên đưa anh đến với giai điệu này có lẽ là chuyến khám phá non thiêng Yên Tử cách đây vài năm. Rừng núi Tây Yên Tử còn hoang sơ, nhiều người truyền nhau rằng bản Tuấn Mậu là nơi có những người con gái Dao đẹp sắc nước hương trời vì được đắm mình trong làn nước mát của giếng Tiên. Cụ rùa đá ở rừng trúc rất linh thiêng, cầu gì được nấy. Những truyền thuyết thực thực hư hư ấy dệt nên câu chuyện trong âm nhạc của Trương Ngọc Tuân. Đỉnh Yên Tử ẩn hiện trong lớp sương mờ ảo, tiếng chuông chùa vọng xa xăm. Dòng người hành hương theo dấu chân Phật hoàng linh thiêng.
Ca khúc cũng nhận được sự ủng hộ, đón nhận của nhiều người nghe, người xem. Trên kênh Youtube, MV “Lạc bước Tây Yên Tử” đã có gần 2 nghìn lượt người xem và bình luận. Ca khúc của anh Tuân cũng được UBND huyện Sơn Động chọn biểu diễn tại Hội trại Văn hóa huyện Sơn Động diễn ra trong khuôn khổ Tuần Văn hóa - Du lịch, khai hội Xuân Tây Yên Tử năm 2019. Anh có ước mơ làm một đêm nhạc từ thiện vừa là dịp giới thiệu đến công chúng sáng tác của mình, vừa là để gây quỹ ủng hộ giúp trẻ em hoàn cảnh khó khăn, khuyết tật. Khi tôi hỏi, anh sẽ còn gắn bó với âm nhạc đến bao giờ? Anh lặng lẽ: “Đến khi nào trái tim không còn rung động nữa!”
Tuyết Mai
Ý kiến bạn đọc (0)