Đồng ý là cây to, cành rộng, gây nguy hiểm cho người tham gia giao thông thì phải cắt bớt đi; chưa kể hôm vừa rồi các báo đưa tin một cô giáo ở Hải Dương ngồi trong sân trường bị cành cây xà cừ gẫy đổ xuống mất cả mạng. Tuy nhiên, cắt xén nhiều đến nỗi cây còn trơ mỗi cái gốc thì thật không nên. “Vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây”, trồng cây sống, có tán, bóng mát dày công là thế, nhưng cắt bỏ đi, chỉ cần trong vài giờ. 

Thành phố Bắc Giang được bình chọn là một trong 18/700 đô thị của cả nước đạt tiêu chí “Sáng-Xanh-Sạch-Đẹp”. Đó là niềm tự hào của người dân thành phố. Đương nhiên tự hào không thôi chưa đủ, phải là chất lượng sống, người dân được thụ hưởng gì từ các tiêu chí ấy!?

Nhiều tuyến “phố cổ” như Xương Giang, Nguyễn Văn Cừ, Thánh Thiên, Lý Thái Tổ vẫn có cây cao cây thấp, cây cong cây vẹo, cây “béo” cây “gầy”, cây nọ cây kia nhưng dù sao, các tuyến phố luôn rợp bóng cây xanh, đi vào giữa trưa hè mới thấy giá trị của các hàng cây ấy. Tuy nhiên, thi thoảng lại thấy người ta đốn tỉa cành, cây trơ còn vài tán, nắng lại xuyên thấu, đâu lại vào đấy. Cá biệt như tuyến đường Xương Giang, đường bao xung quanh Đài tưởng niệm, vì làm đường, vì cải tạo, nâng cấp khuôn viên nên một số cây cổ thụ bị nhổ đi, thay vào đó là các dãy cây mới. Đúng là thấy cây đều hơn, thẳng hơn, cùng chủng loại kích cỡ nhưng đã qua 2, 3 mùa nắng, vẫn chưa thấy cây nhú được là bao, nắng lại hoàn nắng.

Có người bảo, ở nhà mặt phố, phố to hẳn hoi nhưng không có vỉa hè để trồng cây xanh. Được vài mét vỉa hè thì nào là cống thoát nước, cột điện, mạng ngầm… nên nếu cố mà trồng, lại “đụng” vào cống, vào ban công nhà và rồi lại làm mồi cho kẻ gian. Vậy cho nên, việc quy hoạch đô thị vẫn là câu chuyện dài và tiêu chí Xanh ở đây xem ra chưa hẳn đã thế.

Thành phố xã hội hoá nhiều thứ nhưng lại chưa có một chủ trương nào xã hội hoá việc trồng cây xanh. Nếu vỉa hè rộng, đường to, chính quyền đầu tư cây xanh, giao cho dân trồng và chăm sóc, cam kết cây phải sống, dù gia chủ có thi công, xây nhà hay không. Việc cắt tỉa cây cũng cần có chừng mực, nếu chưa thật sự cần thiết. Có như thế, vài năm nữa, mới mong có những tuyến phố có cây; cây xanh mới toả bóng mát khắp phố phường của thành phố ven sông này.

Hồng Sương