Nhiều hộ DTTS xã Tiên Hưng (Lục Nam) được sử dụng nước sạch từ nguồn vốn tín dụng ưu đãi.

Nhiều hộ dân thôn Chằm Mới, xã Tiên Hưng (Lục Nam) phấn khởi vì được vay vốn ưu đãi xây dựng công trình nước hợp vệ sinh. Được biết, trước kia hầu hết bà con nơi đây đều sử dụng giếng đào nên thường xuyên thiếu nước vào mùa khô. Người dân phải đi xin nước ở nơi khác về tích trữ trong chum, vại rồi dùng dần. Hộ anh Vũ Quang Huấn, dân tộc Nùng là một ví dụ. Trước đây, anh sử dụng nước giếng khơi. Giếng nằm gần khu vực chăn nuôi và ao hồ nên nguồn nước bị ô nhiễm, mùa mưa thường có màu vàng, mùa cạn thì đục, mùi tanh; trẻ nhỏ trong nhà hay bị mẩn ngứa, nổi mụn nước. Biết vậy nhưng cả nhà anh Huấn vẫn phải dùng hằng ngày. Năm 2016, gia đình anh được Phòng giao dịch NHCSXH huyện Lục Nam cho vay 6 triệu đồng từ nguồn vốn tín dụng nước sạch. Số tiền này anh dùng để khoan giếng, xây bể chứa. Từ khi có công trình mới, nước không còn mùi tanh, bẩn đục như trước. Anh vay thêm tiền của người thân làm nhà vệ sinh khép kín, hệ thống biogas, không để chất thải chăn nuôi ngấm xuống đất.

Hiện xã Tiên Hưng có gần 300 công trình nước sinh hoạt được đầu tư xây dựng từ vốn vay ưu đãi; trong đó hầu hết là công trình cải tạo giếng khơi, xây hoặc mua bể (téc) đựng nước. Nguồn vốn này cũng giúp nhiều hộ ở các xã có đông đồng bào DTTS sinh sống như: Nghĩa Phương, Trường Sơn, Lục Sơn, Bình Sơn, Vô Tranh có điều kiện sử dụng nước hợp vệ sinh.

Ông Nguyễn Bá Quang, Giám đốc Phòng giao dịch NHCSXH huyện Lục Nam cho biết: “Từ năm 2006 đến nay, toàn huyện có gần 30 nghìn lượt hộ dân được vay vốn ưu đãi từ NHCSXH huyện để xây dựng các công trình nước sạch, doanh số cho vay hơn 18 tỷ đồng; trong đó có 500 hộ DTTS tham gia. Qua đây, góp phần nâng tỷ lệ hộ dân nông thôn trong huyện được sử dụng nước hợp vệ sinh từ hơn 50% năm 2010 lên 85% năm 2016".

Cũng từ nguồn vốn vay ưu đãi của chương trình tín dụng nước sạch, nhiều hộ đồng bào DTTS trên địa bàn huyện Sơn Động đã được tiếp cận thông qua NHCSXH, tính từ năm 2014 đến nay huyện có gần 200 hộ vay.

Từ năm 2014 đến nay, toàn tỉnh đầu tư hơn 339 tỷ đồng từ các nguồn vốn để thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn, phấn đấu đến năm 2020 có khoảng 90% người DTTS được sử dụng nước hợp vệ sinh". Ông Nguyễn Việt Trung, Trưởng phòng Kế hoạch nghiệp vụ Tín dụng (NHCSXH tỉnh)

Chương trình tín dụng nước sạch nhằm giúp người dân nông thôn, nhất là bà con vùng DTTS có nguồn nước hợp vệ sinh. Từ năm 2004 đến tháng 7-2017, toàn tỉnh có gần 2 nghìn lượt hộ DTTS được vay vốn ưu đãi chương trình nước sạch thông qua ủy thác của Ngân hàng CSXH tỉnh. Nhờ vậy, tỷ lệ người DTTS được sử dụng nước sạch đạt 82%. Mỗi hộ dân tham gia chương trình được vay với mức 6 triệu đồng/công trình, lãi suất 0,75%/tháng trong 5 năm. Số vốn này giúp bà con cải tạo giếng cũ, khoan giếng mới, mua đường ống, bể lọc, bể chứa nước… 

Thực tế, các công trình nước sạch đưa vào sử dụng đã khắc phục tình trạng dùng nước không hợp vệ sinh. Để tiếp tục phát huy hiệu quả nguồn vốn ưu đãi, NHCSXH tỉnh thông qua các tổ chức hội, đoàn thể trực tiếp ủy thác nguồn vốn. Chỉ đạo phòng giao dịch các huyện phối hợp với xã, thị trấn rà soát, lập danh sách hộ có nhu cầu. Thường xuyên công khai chủ trương, chính sách, đối tượng thụ hưởng và danh sách các hộ được vay. 

Bên cạnh đó, phòng giao dịch các huyện phân công cán bộ phụ trách địa bàn, đôn đốc giám sát người dân sử dụng vốn đúng mục đích. Ví như, tại huyện Lục Nam, hiện có 445 tổ tiết kiệm vay vốn ưu đãi; mỗi cán bộ tín dụng phụ trách 3 xã. Từ ngày mùng 1 đến ngày 24 hàng tháng, người phụ trách trực tiếp xuống địa bàn phối hợp với đại diện các hội, đoàn thể nhận ủy thác kiểm tra, giám sát hộ vay sử dụng vốn; đôn đốc trả nợ gốc, lãi đúng hạn. 

Theo ông Nguyễn Việt Trung, Trưởng phòng Kế hoạch nghiệp vụ Tín dụng (NHCSXH tỉnh), năm 2017 đơn vị dành gần 20 tỷ đồng cho chương trình nước sạch. Từ đầu năm đến nay đã giải ngân được hơn 10 tỷ đồng cho gần 700 lượt hộ vay. Thời gian tới, để chương trình tín dụng nước sạch đạt hiệu quả cao, NHCSXH tỉnh ưu tiên vốn cho bà con ở địa bàn vùng sâu, vùng xa; tăng cường hoạt động ủy thác đối với các tổ chức hội, đoàn thể. Quan tâm, hướng dẫn để hộ vay sử dụng vốn đúng mục đích, đạt hiệu quả cao nhất. Ngân hàng phối hợp với Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn (Sở Nông nghiệp và PTNT) xây dựng một số mẫu thiết kế cho công trình nước sạch từng địa phương, bảo đảm phù hợp với số vốn hỗ trợ để người dân áp dụng.

Hoàng Phương